Stanisława Czaijkowska- Bafia

24.07.1924 (Ciechomin)– 06.05.2008 Pedagogik

Ravensbrück: 21.09.1941 -28. 04.1945

Stanisława Czaijkowska- Bafia 1974, Album Rosa Jochmann, DÖW, Wien
Stanisława Czaijkowska- Bafia 1974, Album Rosa Jochmann, DÖW, Wien

Stanisława Bafia przyszła na świat 24 lipca 1924 r. w chłopskiej rodzinie z Ciechomina koło Lublina. Jej matka zmarła, gdy Stanisława miała zaledwie półtora roku. Wychowywała się w klasztorze i chodziła do szkoły podstawowej. Po skończeniu czwartej klasy przeprowadziła się do wuja, który był pastorem w miejscowości Libisko. Tam ukończyła pierwszą klasę szkoły ponadpodstawowej.

W marcu 1941 r. została aresztowana przez Niemców za rozprowadzanie prasy konspiracyjnej i najpierw osadzona w Zamościu, a potem na zamku w Lublinie.

21 września 1941 r. została wywieziona do obozu koncentracyjnego KL Ravensbrück . Tam przydzielono ją do najcięższych prac przy budowie drogi czy też nowego obozu oraz domów dla SS. Potem pracowała robiąc buty ze słomy i szyjąc.

W lipcu 1942 r. obozowi lekarze SS zaczęli wykorzystywać więźniarki do przeprowadzania eksperymentów. Dokonywali przeszczepów kości, mięśni i nerwów testując wpływ sulfonamidów i bakterii. Stanisława Bafia była jedną z 74 Polek poddawanych męczarniom pseudo-medycznych eksperymentów. Jej nogi okaleczano wielokrotnie, przez co cierpiała z powodu niewyobrażalnego bólu.

Jednakże nic nie mogło jej złamać. W tajnej obozowej szkole zorganizowanej przez polskie więźniarki ukończyła 2, 3 i 4 klasę liceum.

27 kwietnia 1945 r. wyszła z obozu z transportem ewakuacyjnym na marsz śmierci, lecz wkrótce potem doczekała wyzwolenia przez Armię Czerwoną.

30 czerwca 1945 r. wraz ze swoją obozową matką Marią Liberach dotarły do Krakowa. Po skończeniu liceum Stanisława ukończyła pedagogikę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Potem pracowała jako kierowniczka ds. pedagogicznych w Ośrodku Szkoleniowym Związku Spółdzielni Spożywcówna ( późniejsze “Społem”).

W 1951 r. Stanisława Bafia wyszła za mąż i urodziła dziecko. Z powodu złego stanu zdrowia wkrótce musiała zrezygnować z pracy zawodowej. Działała w środowisku polskich ocalonych oraz w Międzynarodowym Komitecie Ravensbrück. Stanisława Bafia zmarła 6 maja 2008 r.

( Źródło: "Ravensbrückerinnen", seria publikacji wydana przez Brandenburg Memorials Foundation, No. 4, s. 64-65, red .: Sigrid Jacobeit and Elisabeth Brümann-Güdter, Edition Hentrich)